Rosnąca liczba zadłużonych młodych Polaków. Specjalista ostrzega: „Pierwszym krokiem bywają raty 0 procent”
„`html
Multidłużnikiem określa się osobę, która równocześnie posiada zadłużenie wobec kilku różnych wierzycieli. Nie ogranicza się to jedynie do zobowiązań względem banków czy firm pożyczkowych – mogą to być także zaległości w płatnościach dla ubezpieczycieli, operatorów telekomunikacyjnych, wspólnot mieszkaniowych, a nawet instytucji zajmujących się egzekucją alimentów. W praktyce multidłużnik musi każdorazowo mierzyć się z wieloma ratami oraz terminami spłat, co często prowadzi do pogłębiania się spirali zadłużenia.
Skala problemu i zmiany wśród multidłużników
Według danych z Krajowego Rejestru Długów, w połowie 2025 roku odnotowano około 399 tysięcy osób, które były winne pieniądze przynajmniej trzem różnym wierzycielom. To oznacza spadek liczby takich dłużników o ponad 200 tysięcy w porównaniu do stanu sprzed trzech lat. Również suma ich zobowiązań zmniejszyła się z 22 miliardów złotych w 2022 roku do 17,2 miliarda złotych w 2025 roku.
Pomimo ogólnego spadku liczby multidłużników, wyzwaniem pozostaje stale rosnąca średnia wysokość zadłużenia, która wzrosła z 36 tysięcy złotych do ponad 43 tysięcy złotych na osobę. Wskazuje to na narastające, skumulowane zobowiązania oraz trudności w regulowaniu długów przez dłuższy czas, co często wiąże się z korzystaniem z kolejnych pożyczek na spłatę już istniejących.
Zmienia się także struktura wiekowa zadłużonych – młodsze osoby coraz częściej pojawiają się w statystykach. W 2022 roku osoby w przedziale 18–25 lat stanowiły 0,7% multidłużników, natomiast w 2025 roku już 4,6%. Grupa osób w wieku 26–35 lat wzrosła z 17,5% do niemal 25%. Jednocześnie udział starszych dłużników spada – np. w grupie powyżej 65 lat z 8,8% do 4,4%.
Codzienność i emocje zadłużonych
Osoby zmagające się z wieloma długami często czują się przytłoczone i bezradne. Przykładem może być Basia, której pozostało do spłaty 16 tysięcy złotych i która zmuszona jest mierzyć się z komornikiem. Część zobowiązań już uregulowała, jednak na skutek pogorszenia stanu zdrowia psychicznego i przebywania na zwolnieniach lekarskich, proces spłaty znacznie się wydłużył. Próby uporządkowania finansów poprzez konsolidację nie przyniosły oczekiwanych efektów – banki stawiały wymogi, których nie była w stanie spełnić.
Poczucie osamotnienia i wstydu sprawia, że wielu zadłużonych ukrywa swoją sytuację przed bliskimi. Wsparcia emocjonalnego i praktycznych wskazówek często szukają w grupach internetowych, gdzie wymieniają się trudnymi doświadczeniami i szukają rozwiązań problemów.
- „Mam 25 lat, moje dochody pokrywają tylko raty kredytowe – muszę korzystać z karty kredytowej.”
- „Mam komornika na koncie, dług – 30 tysięcy. Nie wiem, jak zacząć wychodzić na prostą.”
- „Z powodu depresji nie radzę sobie z nękaniem windykatorów, a rodzina nie może mi pomóc.”
Mechanizmy wpędzające młodych w długi
Ekspert kredytowy Marcin Berus wskazuje, że główną przyczyną wzrostu zadłużenia młodszych osób jest łatwa dostępność kredytów oraz pożyczek. Wielu młodych zaczyna od niewielkich tzw. kredytów 0%, z których korzystają przy zakupie elektroniki lub sprzętów domowych, często w ramach odroczonych płatności. Osobne zobowiązania wydają się niewielkie, lecz ich suma prowadzi do poważnych trudności finansowych.
Dodatkową przyczyną są pożyczki zaciągane na wyjazdy wakacyjne czy na zakup samochodu, który w przypadku mieszkańców mniejszych miejscowości często okazuje się niezbędny ze względu na wykluczenie komunikacyjne. Niestety, finansowanie takich zakupów kredytami gotówkowymi, nie samochodowymi, zwiększa ryzyko utraty płynności finansowej.
- Łatwo dostępne kredyty ratalne na zakupy sprzętu i usług
- Kredyty konsumpcyjne zaciągane na wakacje i wypoczynek
- Pożyczki gotówkowe na zakup używanych samochodów
Droga wyjścia ze spirali zadłużenia
Zdaniem ekspertów, jednym z głównych źródeł problemu jest brak edukacji finansowej oraz wyobraźni w zarządzaniu swoimi środkami. Chociaż wyjście z długów bywa trudne, wymaga determinacji i dobrze przemyślanego planu. W przypadku wyczerpania wszystkich opcji, często wskazuje się możliwość ogłoszenia upadłości konsumenckiej jako ostatecznego rozwiązania. Taka ścieżka pozwala na uporządkowanie finansów i rozpoczęcie nowego etapu bez zadłużenia.
Przykłady i konsekwencje złych decyzji finansowych
Historie takie jak Wiktorii, 29-letniej sekretarki medycznej, ukazują jak łatwo młodzi ludzie, chcąc dorównać rówieśnikom czy wzorcom z pracy, decydują się na życie ponad stan. Szybko okazuje się, że kolejne zakupy na raty, odroczone płatności i drobne luksusy sumują się do trudnego do spłaty zadłużenia. Dopiero brak środków na podstawowe potrzeby staje się sygnałem ostrzegawczym, zmuszającym do zmiany nawyków zakupowych oraz podjęcia kroków w celu odzyskania kontroli nad finansami.
„`