Wspólne tradycje Homo sapiens i Neandertalczyka: Lewant jako miejsce pochówków

Naukowcy z Uniwersytetu w Tel Awiwie oraz Uniwersytetu w Hajfie w Izraelu przeanalizowali 17 miejsc pochówku neandertalczyków oraz 15 miejsc pochówku Homo sapiens w Azji. Wyniki ich badań wskazują na podobieństwa i różnice w sposobie, w jaki obie grupy chowały swoich zmarłych.

Co ciekawe, obszar ten obejmuje dzisiejsze państwa: Liban, Syria, Izrael, Jordania oraz Autonomia Palestyńska – w szerszym znaczeniu do Lewantu zalicza się również Azję Mniejszą (Turcja) i Egipt. Podobieństwa i różnice w rytuałach pogrzebowych uwzględniają fakt, że u neandertalczyków częściej spotykano pochówki niemowląt.

W grobach obu grup znajdowano różne przedmioty, takie jak drobne kamienie, kości zwierząt czy rogi. Jednakże szczegóły samych pochówków wskazują na odmienne podejścia – neandertalczycy zazwyczaj chowali swoich zmarłych głębiej w jaskiniach, podczas gdy Homo sapiens preferowali wejścia do jaskiń lub skalne schronienia.

Szkielety Homo sapiens często znajdowano w pozycji zbliżonej do embrionalnej, podczas gdy neandertalczycy stosowali bardziej zróżnicowane ułożenia ciał. Neandertalczycy również częściej wykorzystywali kamienie, być może jako prymitywne nagrobki, podczas gdy w grobach Homo sapiens częściej znajdowano dekoracyjne przedmioty, takie jak ochra i muszle.

Kulturowe i środowiskowe tło pochówków

Zdaniem badaczy, obszar Lewantu był miejscem, gdzie obie populacje spotykały się i rywalizowały ze sobą, co mogło sprzyjać wymianie kulturowej, ale także prowadzić do innowacji w rytuałach pogrzebowych. Niemniej, jak podkreślają naukowcy, pomimo wielu podobieństw w materialnej kulturze obu gatunków, sposób pochówku ujawnia bardziej złożony obraz.

I wróciła dopiero pod koniec epoki paleolitu, w czasach wczesnych społeczności osiadłych i ostatnich łowców-zbieraczy – Natufian. oraz jak te praktyki mogły kształtować się w wyniku presji środowiskowej i kontaktów międzygatunkowych.

Kolejnym wyzwaniem dla naukowców będzie zbadanie, jakie czynniki kulturowe i społeczne doprowadziły do przerwy w tradycji pochówków po zniknięciu neandertalczyków oraz jaki wpływ miało to na późniejsze społeczności ludzkie.