Powoli rozwijająca się katastrofa w głębi Atlantyku: „Zagrożenie nie do cofnięcia”

Na początku 2024 r. informowaliśmy o problemie, który wykazały najnowsze badania naukowców. Główny prąd cyrkulacyjny Atlantyku, znany jako Atlantycka Południkowa Cyrkulacja Wymienna (AMOC), zbliża się do punktu krytycznego. Czterdziestu czterech naukowców podpisało list, w którym alarmowali, że ryzyko osłabienia cyrkulacji oceanicznej na Atlantyku zostało znacznie niedoszacowane.

AMOC to ogromny „pas transmisyjny” obejmujący różne prądy, które transportują ciepło na wyższe szerokości geograficzne na półkuli północnej. Ocieplający wpływ prądów morskich, w tym tego gigantycznego pasma, ma duże znaczenie dla klimatu na terenach północnych, wpływając m.in. na gospodarkę i warunki pogodowe.

Badania wskazują, że zmiany klimatyczne mogą zakłócić działanie cyrkulacji oceanicznej, co miałoby potencjalnie katastrofalne skutki. Zmiana ta mogłaby mieć niszczycielskie i nieodwracalne konsekwencje, zwłaszcza dla krajów nordyckich oraz innych regionów świata.

Załamanie Atlantyckiej Południkowej Cyrkulacji Wymiennej. Jakie będą skutki?

Według listu podpisanego przez naukowców, w krajach nordyckich załamanie AMOC mogłoby powiększyć obszar „zimnej plamy”, spowodowanej spowolnieniem prądów przenoszących ciepło. Konsekwencje zmian mogą być odczuwalne także w postaci przyspieszonych zmian klimatycznych na półkuli północnej, co wpłynęłoby np. na rolnictwo w Europie Północno-Zachodniej.

Niebezpieczeństwo nie dotyczy jedynie krajów europejskich. W przypadku zatrzymania cyrkulacji, katastrofalne skutki można by obserwować także na wybrzeżach amerykańskiego Atlantyku. Działania w tej sprawie określane są jako pilne, jednak ze względu na ogromną złożoność procesów klimatycznych, konieczne jest dalsze badanie i monitorowanie sytuacji.

List ze wskazaniem na pilność problemu został przekazany Nordyckiej Radzie Ministrów – międzyrządowemu forum promującemu współpracę pomiędzy krajami nordyckimi. Naukowcy podkreślają również znaczenie przestrzegania porozumienia paryskiego z 2015 r., którego celem jest zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i walka ze zmianami klimatycznymi.